Yazar: Şeyda AYDEMİR - Endüstri Mühendisi
Herkese merhabalar. Yeniden sizlerle olmak benim için gurur verici. Bu yazımda sizlere, adını Japoncanın beş kelimesinin baş harflerinden alan bir işyeri organizasyonu olan 5S tekniğinden bahsedeceğim. 5S tekniğine giriş yapmadan biraz yalın üretim kavramından bahsetmek istiyorum. Çünkü 5S yalın üretim sisteminin önemli araçlarından birisidir. O zaman yalın üretim nedir sorusu ile yazımıza başlayalım. Şimdiden keyifli okumalar dilerim.
Yalın üretim; en az kaynakla, en kısa sürede en ucuz ve hatasız üretimi müşteri taleplerine tamamen uygun olarak gerçekleştirmektir. Üretimde 7 başlık altında toparlanan israflar ortadan kaldırmayı hedefler. Bu israflar;
1. Hatalı Üretim
2. Fazla Üretim
3. Fazla stok
4. Bekleme
5. Gereksiz İşler
6. Gereksiz Taşıma
7. Gereksiz Hareketler
Saydığımız bu maddeler üretime hiçbir katkı sağlamamaktadır aksine üretime yük getirmektedir. O zaman asıl amacın israfları yok etmek olduğunu söyleyip 5S kavramına geçelim. Peki 5S nedir? Nasıl uygulanır? Yalın üretime ne gibi katkılar sağlar?
İlk olarak Japonya’da kullanılmaya başlanmış olan 5S, Toyota Üretim Sistemi (TPS)’nin bir parçasıdır. İşyerinde tertip, düzen, temizlik ve disiplini sağlamak için kullanılan bir yöntemdir. 5S ‘in ilk adımı “Ayıklama” ile başlar ve “ Gerekli olanla gereksiz olanı ayır “ tanımlamasını yapar. 5S yalın üretimde iyileştirme çalışmalarının ve görsel işyerinin temelini oluşturur. TPS’in temel düşüncesi yalın üretiminde amacı olan israfı ortadan kaldırmak olduğundan 5S faaliyeti de aynı düşünce üstüne kurulmuştur.
5S’nin uygulama adımları ve her adımda yapılması gereken faaliyetler şu şekildedir;
Makine arızalarının azalmasını sağlayan 5S verimliliği arttırarak yapılan israfı önler, çalışanların motivasyonunu arttırır. Çalışanların motivasyonunun artması yapılan iş kazalarının da azalmasında önemli rol oynar. Her yönden fayda sağlayan 5S yöntemini sürekli ve disiplinli bir şekilde uygulanırsa zaman yönetimi açısından da büyük katkılar sağlayacağını söyleyebiliriz.
5S sadece üretimde değil aynı zamanda ofis ortamında ve günlük hayatımızda da kullanabileceğimiz bir teknik. Verimlilik çalışmalarında uygulama konusu olarak yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle, gereksiz unsurlardan ayrılmış ve ulaşılmak istenen bilgiye 30 saniyede ulaşma kuralı ile düzenleme yapılan 5S faaliyetlerinin üretim, ofis içi veya günlük hayatta verimliliği arttırdığı gözlemlenmiştir.
5S adımlarını kendi yaşam alanlarımızda da kullanabiliriz. Mesela kendi dolabımızı göz önüne alalım. Dağınık olan bir kıyafet dolabında aradığımız eşyayı bulmak pekte kolay değildir. Hepimizin başına gelmiştir. Defalarca bakmamıza rağmen göremeyiz. Sinirleniriz, elimize geçeni fırlatır atarız belki. 😊 Sürekli bu durumu yaşamamak ve gereksiz işlere zaman harcamamak için 5S i kıyafet dolabımızda nasıl kullanabileceğimize bakalım o zaman. İlk olarak ayıklama işlemi yapmamız gerekiyor; gereksiz olan kıyafet ve eşyalarımızı ayırıp onlardan kurtulabiliriz. Ya da yazlık ve kışlık kıyafetlerimizi ayırt ettikten sonra farklı alanlara yerleştirebiliriz. İkinci kısımda düzenleme yaparak her şeyi yerine yerleştirip aradığımız eşyayı daha hızlı bir şekilde bulup aramayı yok etmek gerekir. Bunları yaparken temizlikte önemli bir rol oynar. Kirli eşyalarınızı temiz olanlardan ayırarak aslında hedefe daha çabuk ulaşabiliriz. Artık son halini almış olan dolabımızın sürekli böyle kalmasını kim istemez ki? O zaman standart hale getirelim ve dağılmasına izin vermeyelim. Bunu bir alışkanlık haline getirelim. İşleriniz de kolaylık sağlayacağına emin olabilirsiniz. Tekrar görüşmek dileğiyle, esen kalın. 😊
